Van’ın Gürpınar ilçesinde Urartu periyoduna ilişkin Çavuştepe Kalesi’nde, son 17 yılı istekli olmak üzere 60 yıldır bekçilik yapan Mehmet Kuşman (82) kasım ayında bekçiliği bırakacağını söyledi. Urartu lisanını kitabelere bakarak kendi başına öğrenen ve dünyada Urartuca’yı bilen 12 bireyden biri olan Kuşman “82 yıldır dünyaya çalışıyorum, biraz da ahiretimiz için çalışalım” diyor.
Mehmet Kuşman Urartulara ilişkin Çavuştepe Kalesi’nde 43 yıl takımlı bekçilik yaptıktan sonra 2005 yılında emekli oldu. Son 17 yıldır da istekli olarak kalede bekçilik yapan 11 çocuk babası Kuşman, bölgeye giden yerli ve yabancı turistlere Urartu alfabesini anlatıyor.
Dünyada Urartucayı bilen nadir şahıslardan olan Kuşman, taşların üzerine Urartuca yazdığı tablet ve kolyeleri satarak geçimini sağlıyor.
“DÜNYADA URARTUCAYI BİLEN 12 BİREYDEN BİRİYİM”
Urartucayı öğrenmek için büyük gayret gösterdiğini belirten Kuşman, “Önce buradaki hafriyatlarda levhaların üzerindeki yazıların ne manaya geldiğini anlamaya çalıştım. Daha sonra Van Kalesi’ndeki kitabeleri bir deftere yazdım. Akabinde da İran ve Suriye’ye giderek Urartuca yazılan kitabeleri tek tek not aldım. Onlara çalıştım. Sonrasında da alfabeyi oluşturdum. Daha sonra da lisanı öğrenip sözler kurmaya başladım. O periyotta 650 söz öğrendim. Şu anda dünyada Urartucayı bilen 12 şahıstan biriyim. Artık taş levhalar üzerine Urartuca yazıp, süs eşyası olarak satıyorum. 2005’te emekli oldum. Emekliye ayrıldıktan sonra da burada istekli olarak kalmaya devam ettim. 17 yıldır istekli bekçilik yapıyorum” dedi.
Askerliğini bitirdikten sonra bekçiliğe başladığını söyleyen Kuşman, “O devirde daha evvel hiç görmediğim insanları gördüm, tanıdım. Kim olduklarını soruşturunca bana arkeolog olduğunu söylediler. Bir mühlet sonra tanıştığım hoca, bana kale bekçisi olacağımı söyledi. Valilikten onay alındıktan sonra bekçiliğe başladım. Emekli olduktan sonra da Müzeler Genel Müdürü Van’a gidiyor. Buradaki müdüre, ‘Bir bekçimiz vardı, nerede?’ diye soruyor. O da emekli olduğumu söylemiş. Sonra geri gelmemi istemiş. Ben de geldim, bu sefer istekli olarak başladım” diye konuştu.
“KASIMDA BEKÇİLİĞİ BÜSBÜTÜN BIRAKIYORUM”
Artık yaşlandığını belirten Kuşman, “60 yıldır bekçilik yapıyorum. Şu an 82 yaşındayım. Önümüzdeki kasım ayında bu işi büsbütün bırakıyorum. 82 yıldır dünyaya çalışıyorum, biraz da ahiretimiz için çalışalım. Bu lisanı bir oğluma öğrettim. O da Van’da SGK’da şef. İmtihana girdi, müdürlüğü kazandı. O da artık Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde müdürlük yapıyor. 60 yıl aralıksız bekçilik yapmak benim için âlâ bir şeydi. 25 yaşında olsaydım, öbür bir işten teklif dahi gelseydi yeniden Çavuştepe’de bekçilik yapardım. Burada çok hoş günlerim oldu” tabirini kullandı.
ÇAVUŞTEPE KALESİ HAKKINDA
Gürpınar ilçesine 10 kilometre aralıktaki Urartu devrine ilişkin Çavuştepe Kalesi, milattan evvel 764- 734 tarihleri ortasında 2. Sarduri tarafından yaptırıldı
Tarihi kale, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Arif Erzen tarafından 1961-1986 yılları ortasında yürütülen hafriyatlar sonucunda ortaya çıkarıldı. (DHA)