◊ Pinokyo’nun kıssasını ne vakit sinema yapmaya karar verdiniz?
– Flmi yaklaşık 15 yıl evvel düşünmeye başladık. Lakin o yıllarda çok ağır bir tempom vardı. Sinemanın gecikmesinin bir nedeni de animasyonda çıtayı yükseklere taşımak istememizdi. Bunu neden söylüyorum? Zira animasyon yalnızca çocuklar için değil. Birtakım seyircilerin sineması gördüklerinde birinci sordukları şey “Çocuklar için mi” oluyor. Ben de “Hayır ancak çocuklar, ebeveynleri onlarla konuşursa izleyebilir” diye cevap veriyorum. Zira çocukların dikkatli izlemeden çabucak anlayabilecekleri bir animasyon değil.
◊ Pekala neden bu kıssayı sinema yapmak istediniz?
– Pinokyo’da sevdiğim şey onun saflığı. Ancak saflık, masumiyetle ilgili değil. Yanlışsız ya da palavra söylemekten bahsediyoruz. Bence bu, kendin olmanın manevî gerçekliğini inşa etmeye çalışan bir sinema. Hayatta söyleyemeyeceğin tek palavra kim olduğundur. İstediğim şey, bunun sahiden kıymetli olduğunu seyirciye hissettirmek. Bu kıssayı izleyiciyle paylaşabilmek benim için ziyadesiyle kıymetliydi. Zira Pinokyo benim kahramanım.
YAŞLANDIKÇA İŞ BİRLİĞİNE DAHA ÇOK PAHA VERİYORUM
◊ Sineması Mark Gustafson ile bir arada yönettiniz. Öteki biriyle direktör koltuğunu paylaşmak nasıl bir histi?
– Yaşlan-dıkça iş birliğine daha çok kıymet veriyorum. Bu, ortak direktörlüğünü yaptığım birinci uzun metrajlı sinema. Kıssayı ben yazdım ve Mark’la birlikte direktörlük yaptık. İçgüdülere güvenmeyi öğrenmek hoştu. Sinemadaki animatörlerimize birkaç kural koyduk. Çekime başlamadan evvelki birinci hafta, “Stüdyodan tek bir not bile alamayacaksınız. Ön izleme yapmayacağız” dedim. Ve bence direktörlük, herkesin yaratıcı olduğu bir oyun yaratmak demektir.
◊ Sinemanızda apayrı bir Pinokyo görüyoruz. İzleyiciye nasıl bir Pinokyo anlatmak istediniz?
– Muhakkak itaati ya da itaatsizliği yüceltmek yerine, Pinokyo’nun daha evvel olduğu şeyin bir ‘anti’sini yapmak istedim. “Pinokyo öğrenir ve değişir” yerine, “O çok fazla değişmez” algısını yaratmak istedim.
HIRSIZLAR YAPTIĞIMIZ TÜM KUKLALARI YOK ETTİ
◊ Bir animasyonu yaratmak için harcanan vakit sahiden takdir edilesi. Animasyon sinema yapanların motivasyonu ne sizce?
– Animasyon yapabilmek için dünyayı açgözlülüğe ve meraka 2 saatte tıka basa doldurma dileğine sahip olmanız gerekiyor. Animasyon, canlı aksiyonla birlikte doğdu. Çok para kazanana kadar bir sanat olarak takip edildi ve sonra değişmeye başladı. Bu yüzden, bu işe dahil olan herkesin, aşk için bunun peşinde olduğunu düşünüyorum.
◊ Şu anda yapılmakta olan animasyonların birden fazla bilgisayar grafiklerine benzediği için ben şahsen bu tipten pek hoşlanmıyorum. Sizce animasyonun da bir harikalığı olmalı mı?
– Benim için harikalık, sanatın karşılaşabileceği en fecî şeylerden biri… 1993’te yayınlanan “Cronos” sinemasından evvel ‘kil animasyon tekniği’yle bir sinema yapacaktım. Lakin ne yazık ki bir hırsızlık olayı yaşadım. Atölyemde bir sürü fotoğraf ve kukla vardı. Hırsızlar pahalı bir şey bulamayınca bu fotoğrafları ve yıllar içinde tasarladığımız tüm kuklaları yok etti. Kuklalar, animatörün tasarlaması gereken mekanik yüzlerdir. Pekala, çizgi animasyondan farkı nedir? Çizimde binlerce seçeneğiniz vardır. Kil animasyonda ise elinizdeki kuklayla bağ kurarsınız. Ve o bağı, kataloğun rastgele bir yerinde değil, içgüdülerinizin size rehberlik ettiği yerde kurmalısınız.
DİĞER ‘PİNOKYO’LARA BENZEMİYOR
◊ Sizin Pinokyo’nuzun daha evvelki tüm Pinokyo’lardan farklı olduğunu söylüyorsunuz…
– “Hadi yapalım şunu, Pinokyo’yu diriltelim” dediğimde şunu düşündüm: ‘Bunu öbür Pinokyolar üzere yapmayalım.’ 30 yıldır dev bir robot sineması, stop motion animasyon sineması, hayalet kıssası ve gotik aşk sineması yapmak istediğimi biliyordum. Ve bunların hepsini yapabildim. 32 senaryo yazdım. Yalnızca 12 sinema yaptım. Ve “Pan’ın Labirenti”nden sonra ‘Tamam, artık animasyona geri dönmenin tam zamanı’ dedim. DreamWorks’e gittim. Ürettim, danışmanlık yaptım. “Trol Avcıları” (Trollhunters) için üç dizi ve bir uzun metraj sinema çektim, Rodrigo Blaas ile birlikte direktörlük yaptım. Farklı şartlarda ne yapmamız gerektiğini hiçbir vakit anlayamadık lakin bu tuhaf sinemaları yapabileceğimize büsbütün ikna olmuştuk. Ve dünya hiçbir vakit “hayır” demedi, zira elimizden gelen her biçimde devam ettik. Bütün bunlar buna yol açtı…